سرورهادیان/

 آن زمان فقط هنرمند بود که خودش باید مستقیم ورود پیدا می‌کرد تا یک اثر را خلق کند. زمینه خطاطی کم بود، پرده، قلم و دیوارنویسی توسط یک هنرمند انجام می‌شد. مانند حالا تکنولوژی نبود که بتوان انواع خط‌ها را به نرم‌افزار داد و سپس پرده و یا بنر را دقایقی بعد تحویل گرفت. در تمام دوران دفاع مقدس تعداد محدودی از هنرمندان بودیم که پرده‌نویسی، دیوارنویسی و کشیدن چهره شهدا را در مشهد انجام می‌دادیم.

از هنر تا سپاه

مطالب بالا بخشی از گفت‌وگوی ما با سرهنگ حسین زارع متولد ۱۳۳۹ مشهد است. او که کارشناس رشته مدیریت و بازنشسته سپاه است جزو اندک هنرمندان دوران انقلاب و دفاع مقدس است که علاوه برخدمت در نظام، پرده و دیوارنویسی آن زمان‌ها را نیز در رزومه خود دارد.

وی می‌گوید: من از دوران دبیرستان کار خطاطی را شروع کردم. انگیزه‌ام، دوست کناری من بود که خط تحریر زیبایی داشت. استعدادی در زیبا نوشتن داشتم، بعدها به انجمن خوشنویسان شهرمان مراجعه کردم و از محضر استادان بنامی چون استاد مهدیزاده رئیس وقت انجمن خوشنویسی و همچنین استاد توکلی که او هم از استادان سطح یک خوشنویسی بود، بهره بردم. خط نستعلیق را که در قلم نی امتیازآور است، آموختم که اگر این خط را بدانیم مابقی خطوط مانند نسخ و ثلث را می‌توان نوشت.

از دیوارنویسی مشهد تا شهرستان

این هنرمند دوران دفاع مقدس می‌افزاید: در اوایل انقلاب و دوران دفاع مقدس، دیوارنویسی‌ها را انجام می‌دادم و حتی مأموریت به شهرستان‌ها برای انجام دیوارنویسی و طراحی‌های سطح شهر و پرده‌نویسی را داشتم.

در مقطعی از آن دوران به غیر از کار سازمانی، به صورت شخصی بخشی از پرده‌های آستان قدس رضوی را که در شهر نصب می‌شد، انجام می‌دادم. بیشتر این پرده‌نویسی‌ها برای مناسبت‌های خاص همچون ولادت‌ها، شهادت‌ها و برخی موقعیت‌های انقلاب چون سالروز ۱۵ خرداد و ۲۲ بهمن و...بود.

این هنرمند درباره خاطرات دوران دفاع مقدس نیز اظهار می‌کند: در سال ۶۰ به یاد دارم برای اعزام لشکر بسیجیان، پرده‌نویسی انجام می‌دادم که حال و هوای خاصی داشت.

استاد زارع تأکید می‌کند: در آن دوران روزهای دوشنبه و پنجشنبه هرهفته مراسم تشییع پیکر پاک شهدا بود و همیشه یک روز قبل از مراسم تشییع، خانواده شهدا یک عکس از شهیدشان را برایم می‌آوردند و در صفحه A۴ که از قبل دور آن برگه حاشیه‌ای از جنگ طراحی شده بود عکس شهید را می‌گذاشتم و وسط آن متن را خطاطی می‌کردم و به صورت پلی کپی آن را تکثیر و حدود ۴۰ برگه آماده می‌کردم تا برای روز تشییع پیکر شهید در مراسم از آن استفاده شود.

زمان نیاز حضور در جنگ

او که علاوه بر فعالیت‌های تبلیغات فرهنگی وهنری، در زمان نیاز نیز در جبهه حضور داشته است، می‌گوید: اوایل سال ۶۰ بیشتر در منطقه کردستان در عملیات‌های پاک‌سازی شهرها و روستاها از ضد انقلاب، کومله و دموکرات‌ها حضور داشتم. آن زمان جنگ در آن منطقه رودررو نبود و جنگ‌ها پارتیزانی بود. دموکرات‌ها آنجا سهم‌خواهی و استقلال‌طلبی داشتند و درگیری جدی با نیروهای نظامی بود.

حسین زارع تصریح می‌کند: بعد از آن دوران، کم کم تکنولوژی به بازار آمد، دستگاه سیلک و بعدها بنر جای نوشتن با دست را پر کرد و نیازها این گونه مرتفع شد. اکنون دیگر نهادها یا افراد کارشان را به هنرمند سفارش نمی‌دهند تا وی با خطی که ابتدا توسط پرگار روی پارچه نقش می‌بست و بعد توسط رنگ پر می‌شد، این کار انجام شود. سال‌هاست طراحی با کامپیوتر انجام و سپس خط یا طرح مورد نظر چاپ می‌شود.

وی درباره ادامه هنر خوشنویسی می‌گوید: به تازگی بعد از ۳۰سال دوباره نوشتن خط را شروع کردم. این روزها بسیاری از آثار دوستان هنرمند آن دوران را در فضاهای مجازی می‌بینم که آثار خطاطی‌شان را می‌گذارند و این می‌تواند فرصت خوبی برای تبادل آثار هنری باشد.